KOLA

KOLA

Di nla kobol i bug ini ni kal le ingéda liniñig li mut, bilem bi mut, mahoñol ma mut, ligweleg li mam li mut i ke bisu bi mboñ le ba nti i mut nunu lipém le mpééna a tabé. Jon u nog le, keken i mpag bé nwet. Hala wee isoñ a wo, u yégla ; manyuñ a wo, u yégla ; biyégla bi mpag bé nwet. Inyuule i gwom bini u nyégla, u nsôñna bé gwo ni mut numpe. Gwom gwoñ bi. Jon u kôli i yégla gwom bi isoñ ni gwom bi manyuñ. Mu i njel  i nyen u nog le, ntôô man mayiha ma isañ. Hala wee i man a mboñ mintôô mi mam nyen a nyiha isañ.Nyen a kôli i ba i ño isañ.Mut a nla ki ba le i mam a mboñ, bi nkola nye. Jon u nla nog le bitamb bini bi nkola nye i ke bisu.

Ingéda u nog le, maange a kôli ni ndôm.Hala wee i mam mabe a mboñ ma nti mbagi le ba kokse nye. Ingéda u nog le i mut nunu a kôli ni tel i mbombog. Hala wee libag jé, bilem gwé ni liniñig jé gwon bi mboñ le loñ i ntep nye le a yila mbombog. Nwet bum a kôli ni ngaba keñi. Jon u nog le, nwet likañ ni nkek bie keñi. U nogog ki le, nkégél a tabé ni kidig pa.Hala wee mbôgna a nlama bé bana bikidig bi mam.

Jon mut a sal longe, a noñ hi kokok le a kôli ni lipém ba nti nye, le a kôli ni tel yé i ke bisu.

Yaônde, 23 maye sép 2009

NkamPondiPondi

http://antoinepondipondi.blogspot.com

 

B' A NIÑ I GWÉÉ NGIM NSEÑ?

B' A NIÑ I GWÉÉ NGIM NSEÑ?

Niñ i yé maboñog monasôna, libag ni mahoñol,ma tihba bés. Jon lihaa, nson, sukulu, gwéha, ndutu,.litug mban, nyemb, ni mam mape bi yé i kété nin.

Nseñ inyu mut i yé kii ?

Nseñ u mpana we i ngim mahee. Mut a ngwés le ibale bo a yé rninkôm, a nla ba kunde i ôô gwom bi, bi yé nye nseñ, gwom bi, bi kon nye ngông inyu niñ yé.

I nla pam le nseñ ni ndoñol i nseñ i niñ ma yé jam jada. Kikii hi éga, mut a nke i sukulu inyu i la sal, inyu i bana nson.

Niñ i gwé ngandag ngobol i nseñ, yom i ntéénga yon i yé le u yé toi mut tole u tabé.

Yom i ntéénga i yé i pôla mahee manson ba nti me kikii bo nson i ingil, me nla neebe mahee ma nson ma, ndi me ba habéme memede tole me tjél.

Ha ika ngéda i, i nga sômbla le me noñ i njel rnemede me ntep, i ya hôla me i yônôs ngông yem.

Kii i mboñ me le, imam me pidnege ma ntjôô me?

Kii i mboñ me le, me bagba i niñ ngandag bôt i pañ yem ba niñ?

B'a metama ma la pei ni i njel niñ ini me ntep ni rnemede? .



ÔNDE, 02 kondoñ 1998
Nkam Pondi Pondi

DINOO DI MOO

DINOO DI MOO

 

1)  Hinoo hi nlôm	= le pouce
2)  Ñunda mandjel	= l’index
3)  Me nloo we ntel tole yamb hinoo	= le majeur
4)  Yanga hinoo	= l’annulaire
5)  Hinoo hi susuga	= l’auriculaire

 

 

Yaônde, 08 maye sép 2016

Nkam Pondi Pondi

http://antoinepondipondi.blogspot.com

NUGA

NUGA

 

Hala a yé hégél i nyi yom i nla lona nye nyemb ni i yom i nla hôla nye le a niñ.

 

Bôt ba kôba ba bé nol ndigi binuga ingéda ba nyi le ba nlama je nuga inyuu niñ yap, mbôô wap. Ba bé nol ndigi nhôôlag nuga.

 

Hilôlômbi nyen a bi heg binuga. Jon u nol bañ nuga ngi njom. U nol bañ binuga i lel balal ba ndamba tigale binuga bi bi tjé. U téénga bañ binuga. Jon u nok le: nuga man i kenek bé. Hala wee mut ngandag mam a ntek bé gwéla. U je bañ binuga i lel balal ba ndamba tigale u kon ngim makon. Hilôlômbi a bi heg binuga inyuule mbog bihégél i yé mbogog.

 

Bôt ba kôba ba bé sébél ki Hilôlômbi le Nkindil hisi inyuule nyen a bi ti bo yi ni pék le ba laa sal bijek gwap, le ba laa néñés bilém, le ba yi gwélél lingwañ li hisi, bie, mabui ni i gwom gwobisôna bi yé mu le ba niñ longe niñ.

 

 

 

Yaônde, 07dipos 2016

                                                              Nkam PondiPondi

http://antoinepondipondi.blogspot.com

 

 

 

 

 

 

 

Mane ma niñ

Mane ma niñ

 

Bôt ba kôba ba bé je bijek i kel ngand ngwo inyuu i unda le ba nhémble le Hilôlômbi nyen a bi heg mut binam.

I jam lini li mbagal we ni mut a nhémle sat. Inyuule pot ni boñ mam ma imaa.

Bôt ba kôba ba bé yi le Hilôlômbi nyen a bi hôla bo gwét, i jôs i bôt ba bé gwés le ba jôp i base i baôm mbom isi. I gwét bini bi bi tagbe i Ngog Lituba.

Bôt ba kôba ba bé yi le Hilôlômbi a bi heg bo le ba yé ngwélés.

Lije bijek i ngand ngwo kikii Hilôlômbi a bi kal bôt ba kôba, li nti we tohi inyuule u nhoñol mam ma lam Hilôlômbi a bi bôñôl bôt ba kôba.

Ligwelek li bôt ba kôba lini jon li bé boñ bo le ba nnog mane ma niñ. Ba bé nog maséé i ba i niñ ni niñ i ba lémél bo. Inyuu hala nyen bôt ba kôba ba bé néñés bilém. Jon hikii man mee i len ini a nlama néñés dikôô di tan di kembee, ngôi, kôp, mintômba, lolo i ke bisu.

Masoda ni nu a nkil hi kokok.

 

Yônde, 17 hikañ 2011

Nkam Pondi Pondi

 

 

L

NTEM

NTEM

 

Di nla kobol i bug ini ni kal le hala a hikét hisi hi gwé gwom bi yé nseñ ndi bi badag yi i mangui, yi i heñel ni ngap inyu i gwélél gwo i ingil. Jon di gwé ntem i kei, mamuna, gôl, muli, muye, muna, mpuma ngog i ke bisu.

Mut a mbañ minkôô mi kei, likoñ li kei, hayan i ke bisu. Mamuna ma yé ngim yom i nkena lék longe ni linyuma. Ba nla bôô mamuna inyu i ôô ngandag bisélél kikii minkôô, nkôm, mpihlôngô i ke bisu. Ba nla bañ dimbônga, dilonde, nsañ i joo, nkôm i ke bisu ni gôl. Ba nla ôô ngim bisélél ni muli kikii minkôô, hibôgôô i ke bisu. Mpuma ngog i nla kit bikei bipe kikii bo bibende, biléman i ke bisu.

 

Yaônde, 22 biôôm 2009

     Nkam Pondi Pondi

NSINGA MAPUBI

NSINGA MAPUBI



Mapubi ma nke ngwéé ngandag. Ngwéé i mapubi i nyiba. Ngwéé i mapubi i yé 300 000 km/s. Bindoñ bi mapubi bi mpam ngim jomb. Hikii jomb li gwé ngim lék i, i nuk noñnaga ni nañ liké li ndoñ.
Jon mut a mbañ nsinga i mbôô kikii léman, tômblô, pô­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­s i ke ni bisu. I nsinga yom i mbôô kikii léman, yon ba ngwélél inyule i nwas bé linyuma to hop le bi pam tole bi nyaanda i ke ni bisu.
Nsinga mapubi i yé mbañag ni yom i mbôô kikii léman. I nsinga mapubi ini won i nkena mapubi hala wee mapubi ma nke munu ikété i nsinga ini.
Nsinga mapubi i nhôla le bitidii bi nkuu bitidii bi pala ke, bi nene longe, le hop u pam longe i nkuu bitidii ni i nkuu mahop, le we ni mut ni añal longe to hee u yé ni nsinga i woo i ke ni bisu.
Ibale bo ndi nsinga mapubi i nla bana ngandag njanjat i nti mapubi ma nene nlélém, u nla gwélél i nsinga mapubi ini mangaa, i ingil, i njômbi,i yi mbogog i niñ, matibla ma ngim makon kikii bo likan jis, likan ngim njok suguu i gwélél i muda, i boña mut i ke ni bisu.


Yaônde, 16 maye sép 2008
Nkam PONDI PONDI

 

Mut a bép we nyik, wek u bépnyensas i tôñ

Mut a bép we nyik, wek u bépnyensas i tôñ

 

Di nla kobol i ngén ini ni kal le mut a mboñ we béba, yag we u timbhe nye béba. Hala wee mut a  mboñ we béba jam, yag we u saa béba. Jon u mpun.Hala wee u nsoman bé i mut nunu. U mbemb bé le bôt tole bikéhene bi ntoñol i jam li bôña. U ntehe le i jam li lisôk ha. U mélés jo ha bitéé bi lôñ. Ndi u hôya le ibale bo ndi bôt ba toñol i jam li ngwéla, i nla nene le we nyen u nsuu. Jon u nog le, me ngwés le mut a tôp ,ndi me nwot. Hala wee u nsômbôl le mut a bôg a suu we, ndi waga unda nye njee u yé. B’a mut a nlama pun nyemede? B’a mapuna ma yé ngim mbén le loñ i neebe?

Yom mut a nlama yi, yo ini le, ibale mut a mboñ we man jam ndi u timbhe nye, u yi le, u nlama bemb basoso ba mam. Inyuu hala nyen malép ma nyégle bé i ngii dikôa, yag mapuma ma nyégle bé i ñem i mut a yé ngwélés.

Hilôlômbi a nkal le nyetama nyen a kôli i pun. Jon mut a timbhe bañ béba mut a mboñ. Loñ yokiyo i neebe bé le mapuna ma yé ngim mbén. Jon ingéda mut a mboñ we béba, u soman nye. Bakéés ba wan, ba toñol ndi to ba nkokse i mut a mboñ we béba. I loñ i mbok mam mé, bon ba loñ ba nyi le mbén yon i ñane bôt bobasôna.

 

Yaônde, 13 hilônde 2009

NkamPondiPondi

http: //antoinepondipondi.blogspot.com