HUYE MUT
Di
nla kobol i buk ini ni kal le hala a yé mut a yé hôlô. Mut a nyon bé.
Yaônde, 16 dipos 2017
Nkam Pondi
Pondi
jeudi 22 novembre 2018
I HOMA MAÔÑG MA YÉ, HÔLÔ I YÉ, YAK I HOMA HÔLÔ I YÉ, MAÔÑG MA YÉ
I homa maôñg ma yé, hôlô i yé, yak i homa hôlô i yé, maôñg ma yé
Mañ ma hikii ibot ma yé
himamana noñnaga ni ibot hiomede.
Ingéda di mpot le yom i yé hôlô hala a nkobla bé
le yom i tabé. Yom to yada i tabé yotama. Gwom bi gwéé, bi niñ ndi bi wo. Hala
a ntémb a bôdôl ki tee ni tee. Inyule
yom to yada i niñ bé ngi njom. Boña mut a gwé le a bagal ndi a o jôi. I nson u, won i nhôla mut i bana yi ni pek.
Tigale mut a yégle a nhégda. Yom to yada i niñ bé yotama i yéé pes. Jon maôñg ma yé hôlô inyule maôñg
ma nañ ikété hôlô. Inyu hala nyen u ntehe le ngim biyoyoma bipoga (gènes) bi
mut, u nléba gwo binuga ni bie.
U nlama jés
boña woñ. Jon u nog le, yi i ngi kônde i nteg bé mal.
Yaônde, 20 njéba 2008
Nkam Pondi Pondi
http://antoinepondipondi.blogspot.com
LIBAG JADA
LIBAG
JADA
Di nla kal le, hala a yé mbén i bôt ibaa tole mbén
ngandag bôt i, ba mbégés bobasôna. Di nla ki kal le, libag jada li yéne i ñem i
ngandag bôt i nya i yéle, hikii mut a ntôñ maaisañ.
Libag jada li yé ki gwéha liada li bôt, li yé ki liada li
gwéha li linyañ. Ingéda
kôba, ibale bo ndi mut a nwo, i bôt ba, ba yé ha libôg, ba mbeege mim i mut wap
litén i pam i homa ban lama jul nye. Bôt ba mbai i sém ba yé ba beege, ba ti
bôt ba mbai kaa inyuule mim u bé jam li mambai. Ba njô nye, mut a nke bé homa,
bobasôna ba yé ngôô nya yada. U nyi bé i nwet a gwé maéya. Wa yi ndigi nye
ingéda a pot maéya. Hala wee, i mut nunu nyen a gwé maéya. Hala nyen bôt bés ba
bisu, ba bé ba gwé adna i gwéha i liada.
Yag
libii li bé kiha ki hala. Di nla ki kobol i bug ini, ni kal le, libag jada li
yé ki nôgla i bôt i ngim nseñ ba gwé i pôla yap.
Jon
di nla kal le, libag jada li mut li yé i yom mut a neebe i mbog kôla ni kwañ ni
dilo di nlo. Hala wee i mut nunu, a nneebe yag mahoñol ma mbog kôba ni kwañ,
ndi a nniñil mu.
Yom
di nyi ki, yo ini le, nyuu mut binam i yé libag jada. Hala wee, hikii yom i
nyuu mut i nsal ni bini gwom bipe ni nyuu mut.
Nson
bôt ba nsal u ngwal libag jada i pôla yap. U nla ki tehe le, ingéda kôba, hikii
hai i bôt i bé nôgla inyuu i pôôna i hai i bôt i bé bo mmañ.
Ingéda
bôt ba nyi i yom i yé libag jada, hala a nlona likoona woñi i pôla yap, yag liada i pôla yap.
Jon libô li yé likoona woñi. I jam lini, li bé yon inyuule, ba béé ba édi, i
nya i yé le, bôt ba kôba ba bé hindis bé bomede ni bijek bi ndiba bi loñ i ñane
bo to ni maog ma loñ i, i nyo.
Ingéda
u nje bijek ni nyo maog ma loñ i ñane we, u nla habé nog maaisoñ ngôô inyuule
hikii mut a ntoñ i bana bijek ni maog ma loñ i ñane béé. Liboñog lini li ngwal
njôñ, tama ni manola inyuule ni mbôk mbén Hilôlômbi ni Hilôlômbi a mkôm bé
mbus. Jon u nom nkol u tañ bé bilem. Jon
i mut a nyi mbén, a yé ikété maliga, nson wéé i yé i kena bôt i njel i téésép.
Bôt ba kôba ba bé yi le ingéda Hilôlômbi a mma ngim yom, mut nyekinye a kôli bé
i bagal yo. Jon ingéda Hilôlômbi a mbot ngim litén, mandap ma bikôkô ma nlama
bé toñ i bana bibégés i lel litén.
Mandap
ma bikôkô ma nlama bé toñ i kahap litén i ngii ño. I bôt bana ba nyis nseñ i
libag jada ikété lihaa jap, nseñ i libag jada ikété litén jap, nseñ i libag jada
ikété loñ yap, nseñ i libag jada ikété Hilôlômbi, nseñ i libag jada ikété nson
wap, nseñ i libag jada ikété mbog yap i ke bisu. Jon bôt ba kôba ba bi kal
le : pa i nke bé le sogoo i yégle.
Yaônde, 18
matjel 1999
Nkam
Pondi Pondi
http://antoinepondipondi.blogspot.com
HIJÉPJÉP MUT
HIJÉPJÉP MUT
Di nla kobol i buk ini
ni kal le hala a yé mut a mbok bé mahoñol mé to mam mé longe. Ndi a nkon
bé.
Yaônde, 11 dipos 2017
Nkam Pondi Pondi
http//antoinepondipondi.blogspot.com
HIAÑNGAA
HIAÑNGAA
Di
nla kobol i buk ini ni kal le hala a yé mbôm hiôdôt i mbay,i nti mapubi binjañmuha.Nyen
a gwé kel,niñ,mapubi ni nyemb.Ibale bo hiañngaa i ta bé yom i ño bé.Hon i nkap
kel.Nyen a gwé ngeñ ni heñel jôi kikii hiañngaa i nke.A mpam,a nañlag ba homa
ibaa.Likôl ni hyông.Hiañngaa hi yé i pôôna ni sôñ,hi mbay,hi nwek,hi lihgaga.A
gwé nyum.Hiañngaa hi nkidip bé. Hi mbet kekela i pam hi nañal. Ingéda hiañngaa
hi nyon,hi nyila jop.Jon ba nkal le jop li nkwo ingéda hiañngaa hi yé i ñem
kédé.Yak jôp li nkwo.Jôp li yé i ñem kédé nyuu mut. Bôt ba kôba ba bé yi le
hiañngaa i yé jôi jada li Hilôlômbi. Hiañngaa hi nkis jiibe ngwé. Hala wee
maliga ma Hilôlômbi ma nnene. Hiañngaa hi yé ndigi hada. Jon Hilôlômbi a yé
ndigi wada. Inyuu hala nyen Hilôlômbi a nla bé ke njôñ. Inyuule mut nyekinye a
nla bé jôs hiañngaa to yiha ho.
Bôt ba kôba ba
bé sébél ki Hilôlômbi le HIAÑNGAA inyuule Hilôlômbi nyen a nti niñ,nyen a nyoñ
niñ,nyen a mboñ mam ingéda yé. Ngéda Hilôlômbi i ta bé ngéda mut.
Yaônde,22 mpuye 2014
Nkam Pondi Pondi
http://antoinepondipondi.blogspot.com
SÔKBÔK I SÉP
SÔKBÔK I SÉP
Di nla kobol i buk ini le sép ni kal
le hala a yé jam li yé mbale. Hala wee mabogog ma mam ma niñ bôt ba nneebe le ma yé tik, inyuu yap le mut nyekinye
a nla bé bôk. Jon u nok le : hikii loñ ni héé libél li kôp. U nogok
ki le : mut a nje njék ndi mut a
nje bé loñ. Hala wee mabogog ma mam mana
mon ma nyis hikii man loñ kii i yé longe ni kii i yé béba ni kii i yé
kila ni kii i yé kunde.
Sôbôk i sép i yé libogog li mam momasôna ma yé sép inyuu ngim
loñ, ngim litén, ngim ndap bôt, ngim ntôñ, ngim nlôñ, ngim mut i ke bisu.
Yaônde,
22 biôôm 2018
Nkam PONDI PONDI
http://antoinepondipondi.blogspot.com
Libadô li mbus ibaa
Libadô li mbus ibaa
Mut
libadô li mbus ibaa u nyi bé kikii u nla yoñ nye. Hala a yé nlélém jam inyuu Nkana
minanga nu a bi neebe ane lingwañ li wim tole ane lingwañ li hébék tole ane
ligwañ li pélépélék ni i njel ini le i Nkana nunu a mbép woo i tôl le mut a
nlama ba ngwélés, ane i mahisna i nlama mal, ane makiñ yon i nlama ba i ke bisu.
A we
nu u ngwés yi maliga, u yi le pot ni boñ
mam ma imaa. Nkana nunu a nkal le hémle i yé jam li mut nyen a neebe le
Nhindô mut i kôli ndigi ba nkol wéé, le banga base i yé ndigi base yéé, Nhindô
i gwé bé ngim base i ke bisu. I loñ i Bakana yomede, i bôt ba gwé ane lingwañ
li wim, ba nyan i bôt ba nsélél lébla, i bôt ba nsal i iñngin, i bôt ba nsal nwom
i ke bisu.Inyuu yap lingwélés li yé ndigi inyuu yap. Jon ba nhoñol le ba yé mintebag mi bôt i pes i base
yap ni i pes i loñ yap. Jon kunde i ta bé jam li bôt bobasôna ba nkoñ isi. Bon
ba kôli i ane Minhindô mi mi gwé bé minkoñ ni i tjé bo i jôi li Nyambe wap.
I mam ma mboñ le bôt ba yi le Nkana a yé libadô li
mbus ibaa, li bisu li yé nyéiha i loñ i Numpubi Domingue, li yôhne ibaa ndôñ mahéñha
i sôñ biôôm i loñ i Rusland.I mam mana ma mboñ le ane i lingwañ li wip i jôp i
koñ i lôla inyuu jam li minkol mi Minhindô, i mbus i pôgôs lijéle li ane mahisna
i Nkana minanga.Nkana a nyeli. I loñ i Jamaik, Ngisi ba bé ane nkol Nhindô le i
nyee i nyo i nkol Nhindô mpe i mbôk mbén. I mbus ba bé kôñôô i nyo ini inyuu ngeñ
ina tole ngeñ i tan. Ngisi ba bé tehe le bon ba Irland ni bon ba India
i Amérika ba ta bé bôt ba binam. I loñ i Amérika, baudu ba sukulu ba béé le ba
ti bo ngim kel noi inyuu i bénge kikii Bakana ba nol Minhindô mi yé minkol wap ngi
njom. Kaat yada i bi pam i
tison ini le Bôston i nwi 1913, ño bug i bé le mbagi i tjé Minhindô.
Nkana yom a nyéñ nseñ wéé le u nhelba i base yé, u
yila wang mut, le u yôm ni i njel ini le u nyan mbog yoñ, u nyi habé le ta a
kal me le, u mbôdôl je bijek gwé ni nyo maog ma Nkana, u mbôdôl nuñlene bite kgwoñ
mut a ta bé man mee, munlôm a mbôdôl haba mbod mudaa yak mudaa a mbôdôl haba mbod
munlôm, hala wee munlôm a mbôdôl bii munlôm, mudaa a mbôdôl bii mudaa i ke bisu.
Nhindô i mbôdôl oo maisañ ni nol nye inyuu i yônôs ngôñ Nkana nu a nyila Nwet wé.Nhindô
i ngwés nigle Nkana ndi ki nigle nigle a
bôk njok kôô.
B’a inyuu hala nyen ngim bôt i nkal ni tila le ane
lingwañ li wim i yé ane bilembe ni ane bôt ba tjom ?
Yaônde, 23 hilônde 2013
NkamPondiPondi
http://antoinepondipondi.blogspot.com
BITJO GWOÑ BINYAA GWOÑ
BITJO
GWOÑ BINYAA GWOÑ
Di nla kobol i ngén ini ni
kal le i yom u nsal yon u mbumbul. Inyuu hala nyen u sal longe , u mbumbul
longe, u sal béba , u mbumbul béba . Jon i nwaa u nkit le u mboñ
ngim jam , u nlama ôt mahoñol moñ
longe liôdôg inyuu i yi kii ya pémél we mu i jam u nkit le u ngwés boñ .
inyuule u nla bé sal makabô ndi u bumbul gwôô.
Yom di nyi, yo ini le , mut a yé kunde i sal longe tole i sal
béba . Jon mut a mbumbul longe tole a mbumbul béba noñnaga
ni nson wéé. Inyuu hala nyen u nog le : u je ngandag, u nye ngandag.
Yaônde,
01 hilônde 2012
Nkam
Pondi Pondi
http://antoinepondipondi.blogspot.com
Inscription à :
Articles (Atom)