N D U M B

Ndumb i mbôdôl ni sai i ndumb, hala wee likoda li ndap bôt li mbôg i tagbe lo ba naña ndumb yomede.

Batata ba bé ba gwéé le, ibale bo ntôô mut u bi wo, ba na­ña ndumb yéé, ibôdôl dilo bôô. Ndumb i nla ki tagbe i mbus ngandag ngéda.

Ndumb i mbôdôl ni nsul. U nla ba, to dilo diaa tole dibaa lo loñ i nkodba.

Ba ntéé ngeñ bôt ba nlona nsul inyuule, i kel ngand yomede nsul u ta bé. Bambombog botama bon ba gwéé hop.

Nsul u gwéé pand ibaa, pand bisu, i tja mapil i nwet a bi wo, a bédlag bôt tole i tja mapil ma nwet a naña ndumb. Pand yôhne ibaa bôt ba nlo i nsul yag nwet ngand, bôt ba a mbédél bé to jam, le i kel yag bo ba bana yag nye a ke a timbis bo.

I mbus nsul, ba ntjôle bôt ba nsul ni bijek ni maog i ba bé le ba bemb ngand. Bijek bi nsul ni bijek bi kel ngand bi yé gwom bi baa.

I kel ndumb, ba nkal le, ndumb i sém i yé. Bambombog ni ba ñuum ba nyodi ma ndap map ni mai i moo ni bibot, bo di ke i ndumb i sém.

Ingéda ba mpam, ba njôp i kumba, ba yén, ba yoñ maog ma biibe, ba ti bo, ba nyo.

Nwet ndumb a nyoñ hop ingéda loñ i koda, a unda bo lilagle li isañ. Ibale bo ndañ u ta bé, sai yon i ntagbe. Ndi ibale bo ndañ u yé, loñ i nyén inyuu i kôp nsañ.

Ndumb i gwé mahop kikii héga le, mut a nwo, mut numpe a jôp mu ikété bum, a kahal boñ mam. Ingéda ba naña ndumb, ba nkal i mut nu le, a gwé bé jam i bum ini, a héya kôô wéé, yom i ta bé nye mu.

I bot ba mbénge mahop, ba nke ba bénge kikii i mut nu a nsal. Ibale bo a bi bel makondo, a nsal kakaô, ba nla kal bet bum le, ba nwas nye a je i gwom bi, ba nti nye ngim ngéda. Ingéda likak li, li nyon, a nyodi i bum i.

Ibale bo, bum i nyégle ni miñôô, mi nkéba ni mababa. Nwet bum a ntjôle loñ ni bijek (Bambombog, banyandôm, bakil, bôda ba loñ, bi ngond bi loñ, i ke bisu).

Kikii héga bi bi nlémba ni bi ba ntjôlna bot yômi. Ba nkap i gwom bi i noñnaga ni matén, bi yômi ni mi nlambag. Ba bé ba toñol mahop ndi ba bôdôl je.

Ba nkap i gwom ba nkôôba, i noñnaga ni matén, ba kap nlélém inyuu hikii litén.

Ba nkébél bakil ni banyandôm. Banyandôm ba nlona banga mapanga. Nkil a gwé ngond yéé, a nlona kembee yada. I mut a yé nwet ndumb, ba nti nye nyoo i jéé litén, bel ni tôl kembee. Je i yé i mal ndi sai i bôdôl.

Mbadga: I nwet a nlôôs ndumb ni nwet bum b'a ba yé jam jada ?

Jee a kôli ni naña ndumb ?

Nlôôs ndumb le nlôôs ndumb, nwet bum le nwet bum. Ba ta bé jam jada. Nwet bum nyen a kôli i naña ndumb.

Nwet bum a nIa kal le bum ini, ndi tata nyen a naña ndumb. A yé a kal nye le, naña ndumb, me nlôôs ndumb tata tole ndumb manké.

Ba nti mañ litén kôp le a naña ndumb. Yag mañ litén a nke i naña mimañ mi matén mape ni bambombog. Hikii homa mu, kôp i mbéda.

Teéda Longe (T.L.) Ndumb i yé likôp nsañ i ndap mut a nwo ni kaba gwom

bi bum ni téé ntôô mut i nyégle i ño isañ.

Ibale bo ndañ u ta bé i ndap bôt, pil u tabé. Ndi inyuu ti i mut a nwo lipém, la kikii nyek a bi je gwom bi bôt, bon béé ba nla naña ndumb inyuu i jés bôt.

Nkugi i bum nyen a mpot ndumb ingéda mbombog a ta bé i bum. Nyen a naña ni lôôs ndumb.

I kel ndumb i tagbe mut a nla habé lo maéya.

Ndumb i yé lisuk li maéya.

Nkugi i bum u yé mañ i bum.

Yaônde, 03 kondoñ 1987

Nkam Pondi Pondi

http:||antoinepondipondi.blogspot.com