dimanche 1 février 2015

NDUÑA INYUU HOP LIGWÉYAG


NDUÑA INYUU HOP LIGWÉYAG

 

Hikii   litén li gwé  i wé hop tole  i hé  hilémb.  Won   ba nyil nye to hee a yé. To ba yik bé nye, ba mpala yi litén jé, ibale a mpot. Jon di nla kal le hilemb hi yé litén. Litén li nkeñeb ibale ba pot  hop litén li, ba mbôl. Li nsiib, ibale ba pot wo ba ntôl habé. Li ntjé ibale, li pot wo mut a ta habé.

 

Ibale , man mee a mpot habé hop wé, a yi le bakén ba bôt ba yi habé litén jé.

 

Man  Basaa nu a ntjilis bon i pot hop mee, a nol hop bassa. A ntuga ki bon bé le, bôt ba yi habé litén ba yé bijô. Bakén ba bôda ba nlo mabii yag bon bés, ndi ba tjélég pot hop balôm, ba ngwés bé bo to litén jap.

 

      Hop  lakii u yé mut, u ngwéé, u nhol, u nañ. Ndég maange i nla bé pot kikii i ñem kété mut.To ñem kété mut, u nla bé pot kikii nkoh paa hala wee nhôlag mut. Maange   a nlama nigil hop. Yag ñem kété mut a nlama nigil hop teele a pam kikii nkoh paa  yag nkoh paa a  nlalma ke bisu i singii hop, inyuule hop u nañ lôñni bibug bi yondo bi nlôl mahop mape. Kikii hihéga ibale  a bé yi kôgmod inyuu litibil lihep  yag jôi li quinine a nlama yi, tiga le ba pot jo i kegi yéé a kahal kinii ño. Hop u njubus mut  i pôôna ni  matén mape. I mut a  bi bañ kei yé , a nti nye jôi jon yag we wa sébél ndigi inyuu le we u nla bé oo jôi lipe  inyuule wen u mbañ bé. Kikii ihéga ; matôwa, baskô i ke ni bisu.

 

      Jon hilémb hon hiyé mut. Ibale bo, u nyi bé hop, pék u gwé i ño, wa labé  lôôs yo bôt bape . U yi bé hop, u nla bé telep i ti u nôôga. Ibale u nyi bé hop to u gwé bimbee bikondo, u nene hitéégé mut libai li bôt. I mut a nigil  makégél ma hop a bi gwééna, a yig bitja ni bisumble, mambé ni bikuum  bi hop, hanyen a nene mpôdôl. A nla ki bana bitel  kii bo mbombog, mut maloñ ma nyi, ba tinag ki lipém. Jon i mut a nyaage hop wé ligwéyag, a mboñ le litén  jé li yéna, li nene kii hipuuba. Ibale bo, ndi di ntjél pot hop Basaa, hala a boñ bés le da nimis libag li man mee ni ligwéé li mbog Basaa . Hop u mpot, u yé nlam ingéda hala a nhôla we i nog maa isoñ. U nlama jo i sañ ini le hop Basaa u wo bañ to ibale bo u nhoñol le wa biba. Ngo, u nlama yi le, mut a nla biba le a kôli ni ndôm tole a biba ngi njom. Ingéda ba mbéb we i ngi njom, u nog bé njôhge ndi maséé inyuule u téé sép ni i sañ u njo.

 

Di  sugus i kwel ni  kal le, hikii man mee a yéñ i pot hop wéé i ligwéyag  longe lipodog ibabé nye i wonyu  tigale a yégle  wang  mut .Masôôbe  u béé  i yoñ ti. Jon Hilôlômbi a bé bé jôñ ndi a ti   Basaa ngim hop.  Di sem libua i nol hop Hilôlômbi a bi ti  béé, i, i bééga ñañ basôgôlsôgôl, mandutu map ni maséé map, ma  mayé  i més i boga ni boga.

 

 

Yaônde, kondoñ1998

Nkam Pondi Pondi


 

 

Aucun commentaire: