HOP

Di nla kobol i bug ini ni kal le hala a yé bibug bi mpam i nyo i mut i boñ le mut numpe a nog nye i pes mahoñol, i pes i yi i ke ni bisu. Inyu hala nyen mut a nlama yoñ tat ni i yom i mpam i nyo wé. Inyule hop woñ won u yis bôt i ntém mut u yé. Jon u nog le, ba hi yilag jam i ñem mut.

Ngandag mam i yé i niñ i i mboñ we le u yoñ tat ingéda u mpot mo. Kikii ihéga ingéda u mbénge mahol ma ngii ni hisi. Kii i nheg gwo? Inyu kii Nheg a bi hega? Njee a bi heg Nheg? Nheg a bana ngim lisuk? B'a libot li gwé ngim nwaa? Inyu kii Nheg ibale bo a yé Bayemlikok a bi heg i mbog ini i kôli bé? B'a Nheg a yé Batuupék? Inyu kii a bi yoñ ngandag ngéda inyu i heg mbog?

I len ini di nyi le i ngii ni hisi ngim yom i yé, i ba nsébél le yom i yiñmba (matière manquante) i i gwé bé bitutunga (particules) to dibot (atomes) kikii yom (matière) yés, inyule i gwé bé ñem ibot (nucléaire). Jon di nla bé tihba yo to nigil yo.

Ingéda u nyoñ i yom ini le mbebi, u ntehe le libag li mbedi li nhéñha bé ni i njel ini le mbebi i yé mbog yosôna. Ngim homa i tabé le mbebi i mpam bé, ndi inyu kii di nlama pek mbebi? Inyu kii mbebi i yé mbog yosôna? Ibale bo ndi u mpénda i yom u ntehe, lelaa u nla hémle i yom ba mpot?

Mambadga mana nseñ wap i yé i yis we le mut a mal bé yi. Jon mut a pot ban wee ngoñle a mal yi. Jon u nog le, nyo u tabé hot le u kéé, u kee. Mu i njel i nyen u nlama ki yi le, kikii yi i gwé nwaa, yak hop u gwé minwaa. Jon u nog le, hop u gwé bikuum ni mambé, tigale mut a pot jam ni ihôha. Hala wee hop u nlôl bé bebee. U ba mut le i yom u mpot, yon u nyônôs inyule hinuni i ngwiina makôô, mut a ngwiina i nyo. U nogog ki le, kidik ño a kal muda nye, nyo woñ won wa nôhla we.

Yaônde, 20 njéba 2008

Nkam Pondi Pondi.

I homa maôñg ma yé, hôlô i yé, yak i homa hôlô i yé, maôñg ma yé

Mañ ma hikii ibot ma yé himamana noñnaga ni ibot hiomede.

Ingéda di mpot le yom i yé hôlô hala a nkobla bé le yom i tabé. Yom to yada i tabé yotama. Gwom bi gwéé, bi niñ ndi bi wo. Hala a ntémb a bôdôl ki tee ni tee. Inyule yom to yada i niñ bé ngi njom. Boña mut a gwé le a bagal ndi a o jôi. I nson u, won i nhôla mut i bana yi ni pek. Tigale mut a yégle a nhégda. Yom to yada i niñ bé yotama i yéé pes. Jon maôñg ma yé hôlô inyule maôñg ma nañ ikété hôlô. Inyu hala nyen u ntehe le ngim biyoyoma bipoga (gènes) bi mut, u nléba gwo binuga ni bie.

U nlama jés boña woñ. Jon u nog le, yi i ngi kônde i nteg bé mal.

Yaônde, 20 njéba 2008

Nkam Pondi Pondi