jeudi 29 juin 2017

BINIIGANA


BINIIGANA

 

Yom mut a nlama tééda, yo ini le, mut a nla bé niñ le a nog bé ndutu i, i nla ba ndutu minsôn tole i ndutu i, i nla lôl mahoñol. Jon ibale bo, ndi mut a gwé ngim mahoñol, a nwas mahoñol ma le, ma tagbe i boña wé, hanyen mahoñol ma, ma ke momede. Hala a nkobla le, u nlama neebe ndutu, ndi i ndutu ini ya tagbe ibale bo ndi ñem woñ u kéyi bé we i ndutu i. U nlama yi le ndutu i mbéna lôl mahoñol ma mut. Inyuu i niñ ni maséé, u nlama yi le: hikii mut a nlama kéé bot i ntel wé. Hala wee hikii mut a nlama niñ ni banga yé libag tigale a tehe le i niñ a niñ i gwééne bé nye ngim nseñ. Ingéda u niñ, niñ i, i nkiha ni libag joñ, hala wee u nhôla mut woñ libog. Ndi lelaa u nla niñ ni maséé le u kon habé woñi? Inyuule banga niñ ni maséé i mpamna we i bana pék ni yi yosôna. Yom u nlama yi, yo ini le, u nlama ba mut a nkit mam ni telepsép, mahoñol moñ ma nlama ba bilonge bi mahoñol, hop woñ u nlama ba hop i maliga, niñ yoñ i nlama ba niñ i mut nsañ, libag joñ li nlama ba libag li mut a téésép, biliya gwoñ bi nlama ba banga biliya inyuu i lédés wemede, u nlama yi gwel wemede, u nlama yi nog bilôg bisoñ, u nlama yi le, hinuni hop hi ñoñ bé jumbul. Ingéda u yé longe mut, hikii yom i yé i pañ yoñ i yé longe. To hiun, u ñunup habé. U nla ndigi bédés kiñ yoñ hop inyuu i kodol ihôha i ngim mut. Ingéda u nyi ôt mahoñol longe liôdôg ni wemede, hanyen u nla ôt bôt bape i njel yoñ inyuule u nkon habé woñi. Mut a nkon nyemb woñi, mut a nkon woñi le a nimis nson wé, mut a nkon woñi le a un i ke bisu. Jon u kon bañ nyemb woñi ndi to nyuu yoñ u yan bañ yo.Ntel u ngi hébég, u nlama yoñ tad ni niñ yoñ.

 

Inyuu i boñ le, u ba mpémba mut, u nlama yi matiñ ma Hilôlômbi, u nlama añ mo ni tééda mo ndi u gwéhég ki loñ yoñ. U nlama je bijek bi loñ yoñ ni nyo maog ma loñ to u yé numbe homa. Hala a mboñ le u kôhna bisai bi Hilôlômbi. U nla bép woo i tôl yoñ ni kal le u gwé ngui ingéda u nyi gwel wemede, ingéda u nla gwés loñ yoñ ni ñem woñ wosôna ni mahoñol moñ momasôna, ingéda u nla yémbél malép, hié, mbebi, isi ni mbu. U nlama ki ba mut a nyi gwel nyemede, ingéda u nyi gwel mahoñol moñ, ingéda u nyi gwel gwéha yoñ ni ingéda u nyi gwel ngông yoñ malal inyuu i bot mboda. Jon u nog le pôndôl i yôñlag i janda.

 

Nseñ i base i yé i hôla mut i nog ni yi nkoñ isi, hala wee base i nlama hôla mut i nog ni yi mut binam. Jon banga bôt ba base ba nlama hôla bilôg bisañ ni maboñog map i lel bipôdôl gwap.

Nseñ i banga yigil i nlama boñ we le, u ôt mahoñol ni wemede. I yigil i, i nlama tihba nyuu yoñ ni mbu woñ. Yigil i nlama kena wele, maboñog moñ ma kihgani bôt ba bisu inyuu i yi too i njel u noñ i yé njel maliga. Ñuñdu a nlama kon maséé ni yigil yé ingéda a nla loo malét wé, yag malét a nlama bé waa nigil inyuu i boñ le, ñuñdu wé a koba bañ nye.

 

Yom u nlama ki tééda, yo ini le, u ke bañ mimbu mimbe ngwé, inyuule i nkoñ bitég, longe ni béba bi yé homa wada. Jon u nlama niñ ni libag joñ li ligwéyag, u nlama ba mut mban, u nlama bé ba mut a nhoo nog waa ingéda u mboñ ngim jam, u nlama yi lédés biliya gwoñ ni wemede, u nlama yi ôt mahoñol moñ ni wemede, u nlama toñ i bana pék ni yi yosôna inyuu i tohol bôt ba nkoñ isi. Hanyen wa yi libag li hikii yom, hanyen wa yi ki homa maliga ma niñne. Wa la sendi ndi wa la habé kwo. Hipa hada, mbeg ibaa wee u yé jông. U nlama ki yi le, pot ni boñ, mam ma imaa. Jon ba nyil mut maboñog méé, i niñ yé a niñ, ba nyil mut i niñ a niñ ni bôt bape, ba nyil mut kikii a ngwel mam ma niñ, kikii hémle yé i yé inyuule nkoñ isi i tabe longe to béba. Mut nyemede nyen a ntehe le nkoñ isi i yé longe tole i yé béba.

 

Yom u nlama yi, yo ini le, jam wa wél, u nyôs nyuu. Jon bôt ba kôba ba bi kal ki le, ingéda mut a nwél bé jam, li mboña bé? I njel ini, i gwé le i kena we i ba kunde i nkoñ bitég. U yi le, lép u ke bañ nkoda, bo ba ep ba ba bé? Ndi ki minkongo bo he nyoo bé, he nyoo bé. Yom u nlama ki yi, yon i yé le, boda boda mbee bañ. Jon u yé u hel, u gwelba nkok i tjibi. Hala a yé kimasoda le, mahoñol ma mbôl i ngim mboda bôt. Hala a ñunda lingwañ li ngim loñ. Inyuu hala nyen u nog le, wada a kol mbada, ibaa ba kol nhôôlag. Ndi  hala a nlama bé tuga we i yi le, bo a manyuñ éé, u bénge mbus. Jon ibale bo u nla hôla mut, u boñ i jam li. Mut a nla wo ingéda a mbénge nkoñ isi ni mis ma bôt bape. Jon u nlama ba nkôôbaga i ngeñ nsébla wa pam. U nlama niñ kikii man Basaa, hala wee, Basaa ba gwé ngim biték, hala wee Basaa ba yé ngim litén, hala wee Basaa ba gwé ngim base. Biték bi édi ni libag li man Basaa. Sômbôl i mut yon i nkena niñ yéé.

 

Yaônde, 24 Kondoñ 2006

                                                                       Nkam Pondi Pondi

                                                                       http://antoinepondipondi.blogspot.com

 

                                                             

 

Aucun commentaire: