KII HILÔLÔMBI A MBEMB LE U BOÑ ?

Mut kôba a bé a gwé bilem bilam,gwo bini le : gwéha, likap , ngi-njôň, yi lihaa, maliga, mapôhda ni ômsiň.
Mambén maa ma Hilôlômbi - 1) U je baň bijek, u nyo baň maog ma loň i ane we, tiga le
u yila nkol i loň i.
- 2) Man Basaa a nuňul baň biték gwé mut a tabé man mee.
- 3) Munlôm a haba baň mbod muda yak muda a haba baň
mbod munlôm.
U bégés mambén ma loň yoň mee
- U nol baň ;
- Mut a nlaana bé ňôô;
- Mut a nha bé nwaňan man i kat;
- Mut a nkit bé mom i nkok;
- Mut a nkit bé minkaň mie mi senda hikôwa ndi to bon bae;
- Mut a ňyo bé nkok i nkoň u mbombog ;
- Mut a nha bé mbôň maog to nyil to i séé maog;
- Mut a bép bé isaň, to nyaň to mut a yé nye i maň;
- U laana baň nwaa isoň to nwaa manyuň nu bisu;
- Mut a kit bé mbombog hop ndi to pénda nye;
- Mut a nyek bé lép;
- Mut ntondi bé njéé to nuga be yokiyo;
- Mut a nkit bé tjandi, to minlop,to pésa;
- Mut a nkéés bé bagwal bé;
- Mut a mpénda bé isaň i ti bôt ;
- Mut a ntehe bé isaň to nyaň ba yé hindi nso;
- Mut a mpot bé maéya ma bagwal bé;
- Mut a nha bé man numpe hu;
- Mut a ntiňil bé môngô ni béba ňem ;
- Mut a mbôlôs bé nuga lilôm ;
- Mut a nup bé bebela ;
- Mut a mbôk bé bémba kembee ;
- Mut a nkop bé mbog to bambal yo ibale mut a bi nol mut litén jéé bo ngi ôm tuk i
gwét;
- Man ngond a nkop bé mbog.

Lelaa u nlama niň ?
Man munlôm a nlama kweeba ; munlôm a mbii bé muda a yé nye maň ligwéé; ba nti bé ngond nu mbus libii bo ngi ti mbôkgwéé ; u huulak baň mayel ma maaisoň nu muda ;ngond isoň to ngond nyuň ; u huulak baň mayel ma ngond man woň nu munlôm to mayel ma manyaň isoň nu muda ; u huulak baň mayel ma manyaň isoň nu munlôm, u tiigege baň nwa wé bebee ; u huulak baň mayel ma nkia woň ; u tiigege baň muda bebee i hulul mayel méé dilo a ngi konog sôň, u naňlaga baň nwa mut woň libôk ; u naňlana baň so munlôm kikii mut a naňlana muda, u naňlana baň nuga yokiyo, muda a telbak baň bisu bi nuga le i naňlana nye,ngond Basaa a telbak baň bisu bi mut le a naňlana nye ibale bo a tabé nkweebaga, man Basaa a naňlana baň muda nsude mut u naňlana, u nlama nogop ngélé yada i ngim kel bititigi gwobisôna, u nlama jôwa moo moň nwaa u nje, u biine ndap yoň libii i moo ma Hilôlômbi. U nlama nigil ni ôô bisélél gwoň ndi u nuňul gwo. Mut kôba a bé yi kobol litiň. Hala wee inyu i len ini di nla kal le
a bé yi aň ni tila hop basaa.Mut kôba a bé yi le a nlama tôngôl yig muda ni bon ba nyuu. Mut kôba a bé yi le a nlama hôla mut liyep.Bôt ba kôba ba bi bot liada ni Hilôlômbi.Ba bok masoohe. Ingéda sôň i nta tole i kel ngand ngwo, isaň mbai ni mbôda yé yosôna ba ntelep likula li nwemel tole i mbégdé i ti Hilôlômbi mayéga inyu bilonge bi mam a mbôňôl bo. Isaň mbai a nyoň ngind mang, a nleň yo i ngii ndap le i kee i sôň, hala wee a nti mam méé Hilôlômbi. Jon Hilôlômbi a bé tat loň Basaa ni Hilôlômbi a bé i ňem i hikii man mee.Jon u nog le:Yoň sat u nyi, yon u tôgbege. Jon i mut a nsal ngandag i nkoň biték, a bumbul ngandag i nkoň bawoga. Ndi i mut a nsal bé to yom i nkoň biték, a bumbul bé to yom i nkoň bawoga.

Lelaa u nla soohe Hilôlômbi?
A Nwet wem Hilôlômbi;
Me mbat we nwéhél inyu maboňog mem; mahoňol mem ni bipôdôl gwem bi be;
Me nsoohe we le, u ti me ngui i yi gwélél mambén moň ni i yi bog mam;
U kôm baň me mbus tiga le me yôm, me yila i nkol ,me yi habé me niň i kunde inyu i sal ni memede ni i ti we bibégés ni lipem bi kôli ni we;
U ti me yi i ni pék yosôna kikii sômbôl yoň inyu i boň le, me yi le, wetama nyen u yé Hilôlômbi, liaa jem.

Yaônde, 26 libui li ňyéé 2000 Nkam Pondi Pondi
















WOÑI
Hala a nkobla le, nyuu yoň i tabé nwee inyu libe li mpuhe we. Di la ki kal le, woňi, i nene ki, i ngéda mahoňol ma mut ma tabé nwee inyu libe a nhégda.Jon mut a nla kon nyemb woňi, mut a nla kon Hilôlômbi woňi, mut a nla kon mut numpe woňi, mut a nla kon ngim nuga woňi, mut a nla kon nop woňi, mut a nla kon woňi le a mbep yoň hop; mut a nla kon woňi le a nsôk i boma, mut a nla kon woňi le a nsaa bé pil wéé i ke ni bisu.

Ngim loň to ngim litén i nla kon woňi inyu ngim mam i ngwéla. Yag binuga bi nla kon woňi, hinuni hi nla kon woňi. Jon u nog le, boboň a kon woňi ndi a nom.

Mbe i kôhna woňi. Mut a nla kôhna nuga woňi . Ingéda mut a nkon woňi, a nla yi i homa longe i yé ndi a kôm longe mbus. Yom u nlama yi, yo ini le , ingéda mut a nkon woňi, a nla bé pot maliga to saň a nla bé jo. Inyu hala nyen,u nog le, hop woňi, lijo woňi. U nogog ki le, i kôô nyoo i nkogoo we, i ngwés bé tede a oň mu . I mut a nkon woňi, a yé mut yeňngi, a nyi bé liya ni nyemede, a nténga bé mut nyekinye, jon u nog le, ba ňoo bé ntet. Boňa mbodo mut a nsal bé inyu i hek pék.I mut a nkon woňi a nla bé ba kunde. Yom u nlama ki yi, yo ini le, woňi i yé ngim kon.

I bôt ba nnol we, u nkon baň bo woňi. Hala nyen a boň we le u nlaa ôt mahoňol moň ni wemede. Hala nyen a boň we le u ba ngwélés, u laa ba wemede. Ingéda u ntôde bikekela, tééda libag joň. Ni ha Hilôlômbi a sayap we.Jon u nog le, nlélem i nloo lama


Yaônde, 26 hilônde 1999 Nkam Pondi Pondi




LIEMB
Hala a yé ngim ngui mut a gwé i boň mut numpe béba to i hungus nye ibabé nye i tihba nye.
Di nla ki kobol i bug ini, ni kal le ingéda mut a nhémle mahoňol méé le mut a nla boň nye béba to hungus nye ibabé nye i tihba nye.
Mut a nbéna hémle liemb ingéda a nkon woňi. Mut a mbéna hémle liemb ingéda koň lôla a yé. Woňi i mboň mut le nyuu yé i tabé nwee. Hala a nkobla le boňa wéé a nsal bé, inyu i hek pék to i ôt mahoňol. Hala a nkobla le boňa wéé a nsal bé inyu yèň i yom i ntagbe.
Kii i mboň mut le a nkon woňi?
Ingéda mut a niň longe niň, a nyi bé le ngim yom i yé le liemb. Ingéda mam ma niň ma nke bé mut longe, bot yé ňem i yé le a kôhna bigwel moo, a bôdôl ki niň longe niň. Ngôň yéé i yé le a bana soso lihat inyu i boň le mam ma niň ma lédél habaň nye. Jon u mmeya u nje, u gwés habé u nlal njal. I jam lini le bot-ňem ni woňi bi yé mut i nlélém ngéda ikété mahoňol méé, hala a mboň nye le to kii i mpémél nye, a ntehe ndigi le liemb li, yom i, i yé le a nnog bé, yom i, i yé le i nloo yi ni pék yéé.
Ingéda mut a gwés ba ngwélés, hanyen boňa wéé a nsal. Hanyen a nnol liemb inyu i ba kunde, hanyen a mbôdôl bog mam ma niň yéé ni nyemede.Liemb li yé li mal, niň i mondo i gwéé,i, i nlel i nlômbi niň. I niň mondo ini, i nyi le longe yon i yé tik yom. Jon i hek pék ni liôô jam bi yé gwom bi baa.I mut a yé kunde a tabé i nlimil i liemb. Jon u yi ni le, liemb li yé ngim base. Ibale bon di u nhémle liemb, u yi ni le, liemb la soo we i nyuu.
Yom u nlama tééda yo i ini le, mut a nhémle liemb ingéda a nyi bé le a nla boň jam le nya jam i ni ingéda soňnda yéé i ntinde nye le a bana baň mahoňol mape ma, ma unda nye i homa maliga ma niňne. Jon boňa woň a nlama bé waa sal inyu i boň le u bana yi ni pék yosôna.
Ingéda mut a gwé bigwel moo ndi a tjél hôla manyaň to maisaň to man manyaň inyu i tihba nye, i mut nunu a njo liemb. Nlélém ni i mut a nyéň i bagal madap ma bikôkô.
Yom u nlama yi, yo ini le, bôt ba kôba ba bé kunde inyule ibale u ntibil tééda matiň momasôna ma Hilôlômbi, i humul mu manjel mé momasôna, ni adbe nye, hanyen wa yila kunde, yak loň yoň ndi wa yoň hisi hi biloň bi nloo we bikeňi ni lipémba. I mbadga bôt ba kôba ba bi ti ndihmbe ni bomede yon yak bés di nlama yéň le yag bés di ti i yés ndihmbe yo ini le; inyu kii ngii, hisi ni bôt ba binam ba yé i niň? I mut a nla tihmbe i mbadga ini wee a nyi mahoňol ma Hilôlômbi.

Yaônde, 24 hikaň 1999 Nkam Pondi Pondi


















NGÉDA

Hala a yé ngim nlélém mbog i, i mal béé, i nunda bés kikii mam ma ntagbe. Ngéda i nhôla bés inyu i ôt mahoňol kikii nom i yé. Inyu iyi kikii nom yé i ngim ngéda, nyen di mbôňol bibug bini le: kwaň, kôba, ngeň i ke ni bisu.
Jon niň i mut i nla kéba i ngandag ngaba, hikii ngaba hi gwé bé jam ni ini ngaba ipe.
Nseň i ngéda i yé i hôla we i yi bôňol mam ma niň. Jon u nog le : a légég u jek , a hol, u je kuunjaň. Inyu hala nyen u nlama bôňol mam moň i ngéda i kôli. Ba nyil banga mut i ngéda a nyi bégés ngeň. Ngéda i nlama hôla mut i kônde nigil inyu i bana pék, ni yi yosôňa inyu i yi maliga . Jon ngim ngéda i yé ngéda yigil, ngim ngéda i yé ngéda li aň dilo tjoň di niň, ngim ngéda i yé ngéda je, ngim ngéda i yé ngéda nson, ngim ngéda i yé ngéda masoohe, ngim ngéda i yé ngéda noi, ngim ngéda i yé ngéda mintuk, ngim ngéda i yé ngéda maéya, ngim ngéda i yé ngéda hônba, ngim ngéda i yé ngéda nwéhél, ngim ngéda i yé ngéda sai, ngim ngéda i yé ngéda dihmbe, ngim ngéda i yé ngéda njômbi, ngim ngéda i yé ngéda nyunga, ngim ngéda i yé ngéda bibôm, ngim ngéda i yé ngéda nsômbi, ngim ngéda i yé ngéda likwee, ngim ngéda i yé ngéda inyu emble, ngim ngéda i yé ngéda hop, ngim ngéda i yé ngéda maséé i ke ni bisu. Inyu hala nyen mut a nlama bé boň ngandag mam i nlélém ngéda. Jon u nog le: mut a nlug bé mongo maa. U nogog ki le : ngandag makôô i tuga jala like. U sôgôg ki nog le : mut a mpule bé bikidig bi njel bibaa.
Ngéda libag li mbog bihégél i yé nkabag.Jon u ngwé mbéň, sép, hilônde ni hikaň.

Mut a nyi bé ngéda Hilôlômbi. Jon mut kôba a bi sébél ki nye le Njombongo, hala wee mut a nyi bé ingéda a nlo to ingéda a nke. Ngéda u nog le, i ba haana lee tole i bôňa haana lee, hala wee ingéda i, i ba le tole ingéda i, i bôňa le. Ingéda u nog le iloa wee
ingéda kôba. Jon u nlama yi bôňol ngéda yoň inyu i noň i kokok. Ibale bo ndi di ngwés yémbél koň i lôla, di yi le, Nkana minnanga a bi yémbél bés inyule a bé a gwé ngaa i nleň makoň imaa i nlélém ngéda kikii jam li bisu. Nkana a bi yémbél ki bés ni i njel ini le, Nkana a nhéya bé Nkana numpe tamba i ňo . Hala wee di nlama yi i homa nseň wés i yé inyu i boň le hikii man mee a laa sal. Jon u yé u nimil bikai, u nigne makoň i tén e keňi. Inyu hala nyen u nlama bana maisoň to manyuň ngôô inyu i boň le mahol ma nene ikété nan. Mut kôba nye, bo a manyuň éé, u béngé mbus.Jon u nlama yi bégés ngéda inyu i boň le mam moň ma kee longe.Libag li ngéda li yé lelaa? B’a ngéda ya bana ngim lisuk?

Yaônde, 20 dipos 1999
Nkam Pondi Pondi




















KONA NGOO

Ingéda u nnog mut ngôô inyu ndutu i ngwel nye, hala nyen a yé kona ngoo. Jon mut nla kon mut numpe ngoo, mut a nla kon nuga ngoo, mut a nla kon hinuni ngoo. Holôlômbi a nla kon mut ngoo i ke ni bisu.

Yom di nyi, yo ini le, mut a nla kôhna ngoo, nuga i nla kôhna ngoo, hinuni hi nla kôhna ngoo, ngiim titii i nla kôhna ngoo, ngim jam to ngim yom bi nla kôhna ngoo, ngim hop i nla kôhna ngoo i ke ni bisu.

Di nyi ki le, mut a nla bat le ba kon nye ngoo inyu kôhna mahôla tole inyu bat le ba nwéhél nye tole inyu i bat le ba ti nye ngéda inyu i yônôs likak.

Yom di nyi ki, yo ini le, ngim bôt i nyi bé kona ngoo. Jon u nog le, to ntômba u nyo la môô, hilémb ha kôyôp habé wo. Hala a yé mut nledek ñem, to u mpot laa, ñem wa tomb habé nye.

Yom u nlama tééda, yo ini le, mut a nlama yéň le a kôhna baň ngoo ibale bo ndi a ngwés tééda libag jé li ngwélés. Ingéda mut a kôhna ngoo, i mut nunu a nla bé ba kunde. Bôt ba kôba ba nyis bés le, Holôlômbi a yé kona ngoo.


Yaônde, 13 biôôm 1999
Nkam PONDI PONDI






LIKAÑ
Hala a yé ligweleg li jam, li nhélés bôt. Di nla ki kobol i bug ini ni kal le, hala a yé ngim likenge, li nhoňol ti we ndonôl i ngim mam i, i nke bé kikii mambén ma libag li mbog bihégél ma yé mbogog.

Yom di ntehe, yo ini le, likañ li mbénge niñ i bôt. Jon u nog le likaň li nson li yé, likaň li gwal li yé, likaň li gwéha li yé i ke ni bisu.

Yom u nlama yi, yo ini le, likaň li yé ngim likenge inyu i gwel ngim jam. Ingéda kôba mut a bé a gwé libuga, a bé bap bôt ingéda ba mbugi. I len ini njômbi matibla i mboň bés le, di nyi le libap mut li tabé ngim likaň.

Yom u nlama tééda, yo ini le, ngim yom i tabé le likaň. Ingéda mut a nyéñ bé tole mut a nog bé ngim yom nyen a nkal le likaň li. Ngén basaa i nkal le bôô i hi lelek bé likaň. Hala wee yi i mal i nomba bôô. I len ini di nyi le hala a tabé maliga. Ndi hala a nlet le bôt ba neebe le likaň li tabé. U yé u ntoñle mut ni ndémbél hanyen a nla neebe le likaň li tabé. Ingéda mut a gwé mahoňol méé le masoda to mbom be bi yé, hala wee a nhémle le likaň li yé. Likañ li nhôla mut le a yéñ inyu i yi ndoñol i mam a nog bé. Jon likañ li tabé jam li mut a yé kunde inyule i mut a yé kunde a nyéň i bana yi ni pék yosôna. Bôt ba nhoñol le ngwom kikii bo ngui, ligwé li yom, lisuk li yom bi gwé bé ngim ndoñol. Yom u nlama tééda, yo ini le, hikii yom to hikii jam bi gwé ngim ndoñol. Boña woñ a nlama sal inyu i boñ le u yi hikii jam. I mut a gwé soñnda, a nsôk bana yi ni pék yosôna. I tén mut ini won i nsôk ba ngwélés.

Yaônde, 14 biôôm 1999
Nkam PONDI PONDI




NJôMBI
I bug ini, i gwé ngandag ngobol. Mut a nyéñ yom i nimil nye, le a léba yo. Mut a nla yéñ yom inyu i yi i yom i, inyu i yi lelaa i yom i i yé, inyu i yi lelaa i yom i i bi béña tole inyu i yi lelaa i yom i i nke. Mut a nla ki yéñ biyôglô bi mam. I mam ma gwé bé mahee. Mut a nyéñ nson le a sal, le a nwas libag li mange, le a bana i yé mbai ni mbôda yéé. Mut a nyéñ yi, le a konde yi mam, le i mam ma bag ma sôli, a yi mo. Mut a nyéñ ki yi, le a yi tééda i yom a nléba, i yom a nog to i yom ba kôble nye. Bo man kaa a noga hee? Wee a mbada.

Mu i njel i nyen u nog le nsôg mbas i bôm hinoo, ba yéñ tôk. Inyu hala nyen, jam li yé li nai we, u témb ni mbus i bat i mut a yi jo i loo we. Mut a nyéñ i bana nkwel ni mut numpe. Mut a nla ki yéñ mut numpe inyu i boñ nye longe tole béba. Mut a nla yéñ mut inyu i boñ nye mindañ. Mut a nla yéñ maliga ma sôli. Mut a nla yéñ Hilôlômbi i ke ni bisu. Ibale bo ndi u ngwés ngim jam we ngi toñol jo, u nla kwo ibee inyu hala nyen u nog le, noñ ni noñ, u was ntjep. Ndi yom u nlama yi, yo ini le, mut a nyéñ le a ba kunde ibale bo a ngi yii minkôm. Mut a nyéñ lipémba inyu i niñ longe niñ, le a ba habé nkol u mut numpe to i loñ ipe.

Bo yéñ ndi wa léba. Mut kôba nye ba nlébél bé nkôme i ngwañ. Hala wee u nla bé nwas ngim jam we ngi yi jo su. Jon u waa bañ yéñ teele u léba i yom u nyéñ. Hanyen wa ba maséé ni kunde. Ndi to u nla ane hikii yom.
I bug ini le nsômbi i yé liyéñ nuga. I bug ini le toñ i yé njômbi inyu i boñ béba. Kikii ihéga: mut a ntoñ mindañ.

Jon u tééda ni le, njômbi i yé nséñ inyu mahol ma mut, inyu kunde mut. Njômbi i yé nseñ inyu mahol ma loñ ni kunde loñ. Njômbi i boñ Mut le a bana yi ni pék yosôna.
Yaônde, 14 biôôm 1999
Nkam PONDI PONDI

NSON
Nson u yé kii ? Inyu kii mut a nsal ? B’a mut nyetama nyen a nsal ?

Libag li man Basaa li unda nseñ i nson. Nseñ i nson i bé lôô ndugi i yigil. Nseñ i yigil i bé minson mi môô, le yaani a noñ i jam weg u salag. Nson u mut binam u mbôdôl ni bisélél a ñôô. Mut binam a nsal inyu i yônôs ngôñ yéé. Nson u nhôla mut i ba kunde ni i njel ini le, a nla je, a nla haba mbod ni bitamb, a nla tibla, a nla ôô bisélél gwé, a nla bot mbôda i ke ni bisu. Nson u mboñ mut le a nwas libag li mange. Jon u nog le nson u yé nyonyo mahoñ. Hala wee ingéda u mbumbul nyen u nyi line li nson. Kikii nson u tabé bun, jon man Basaa a bi bot i yom ini le yum, inyule mut wada a nla bé nson wokiwo ibale bo, bôt béé ba libôg ba nhôla bé nye. Hala a mpamna i ngaba nson, i yi libog nson. Hala a nhôyôs nson mut a nsal. Yag bisélél mut a ñôô, bi nla hôla nye i nson wéé, bi salag ki nson u mut, i ngim ma ngéda.

Ingéda mut a nsal, yag boña wéé a nsal, boña wéé a nkônde yi ni tééda mam ma mondo. Ingéda mut a nsal, a ngwélél i gwom bi yé libag li mbog bihégél inyu i bañ gwom a ntehe le, bi yé nye nseñ inyu niñ yéé. Mut a nhelel libag li mbog bihégél kiki i héga, mut a ngwélél bumb inyu i ôô nkwade, hisoo i ke ni bisu. Kikii mut a nhelel libag li mbog bihégél, hala ki nyen yag nson u nhelel libag li mut i pes nyuu yéé, pék ni yi yéé, ngôñ yéé i ke ni bisu.

Ngim binuga i nsal. Ngim dinuni i nla oñ jumbul ndi i nla habé sal nson umpe inyu i yônôs ngôñ yap. Nlélém kikii libôblaga ni nyôi, bi nyi ndigi sal nson wada, ndi to i heññel wo, bi nyi bé. Kikii di ntehe le mut inyu sal a nlama yi gwélél libag li mbog bihégél, hala ki nyen nson u gwal liada i pôla bôt. Jon nkol ni môô i gwep. Iloa ngim bôt i bé milimil mi bôt bape. Ba bé sal inyu isaň wap nson. Hanano, u gwé ngim bôt i gwé biiñngil, nyoo nyen bilépla bi nsal, ndi nwet iñngil a nsaa bo le kikii sôñ i yé i mal, le ingéda ba mal sal ngim nson i ke ni bisu.

Nson u nla lona gwét ni i njel ini le, i mut a ngwés ba nkunde, a ngwés le nson wéé u hôla i yônôs ngôñ ni sômbôl yéé. Ingéda ini mut numpe a ntuga nye i bumbul
i yom a nsal tole a ntuga nye i yônôs ngôñ yéé ni njel nson, sañ i nla juba i ke pam i gwét. I yom i yon di ntehe i pôla biloñ. Ngim biloñ i ngwés le, biloñ bipe bi séélag bo, ndi bo, ba pôdôg bo i nson wap. Jon u nog le bana ba hemek toñ, bana ba humlag mamañ. Biloñ bini bi ngwés kahap biloñ bipe i ngii miño, inyu i boñle, ba yégla libag li mange. Bon ba ntamb we nson woñ, bon ba nkal we i yom u nlama sal ni kikii u sal. Mut kôba nyen a bi kal le: nsébla u noñ neebe. Ibale bo di u ngwés ba kunde ni nson u nsal, u yi ni le, bisai bi noñ mange manôgla. Kul nye sañ I bôag bañ, me tep i wem. Jon a légég u jek, a hol u je kuunjañ. Ingéda mut a nyéñ le bilôg bisañ bi ba kunde, hala wee a nsal nson Holôlômbi. Jon u nlama sal le u bagal bañ i yom Hilôlômbi a bi mma.

Yaônde, 17 biôôm 1999
Nkam PONDI PONDI





























LAMA

Di nla kobol i bug ini, ni kal le, ingéda ngim mut, ngim nuga to ngim yom i ntinde we i ngwés yo inyu ôngba yéé, mahoñol méé ma ngwélés, pék ni yi yéé yôsôna, longe likeneg jéé u mbem tole u mpide, nyen ba nkal le ngim mut, ngim nuga to ngim yom i yé lam.

Jon tidii lam i yé, nlam muda a yé, nlam mange a yé, su nlam u yé, méé malam ma yé, libadô lilam li yé, yééne lam i yé, nlam munlôm a yé, mbônji lam i yé, nuga lam i yé, hop nlam u yé, gwep bilam bi yé, bitatam bilam bi yé, matôwa malam ma yé, ngéda lam i yé, mintuk milam mi yé, tjémbi dilam di yé, lilok lilam li yé, kel lam i yé, kekela lam i yé, mbagi lam ngim jam i yé, ngand lam i yé,i ke ni bisu.

Ingéda u nnog le mut a gwé mahoñol malam tole mut a gwé pék lam, hala a nkobla le, i mut nunu a gwé ndip mahoñol, hala wee pék yéé i yé banga pék, hala wee bun béle u ntehe mut a gwé i ntén pék u.

Yom di nyi, yo ini le, yom yokiyo i nla bé ba ndigi ni nlama. Jon u nog le, hié lam ni dison ikété. Yom di nyi ki, yo ini le, mut a nla boñ le mam ma ba malam. Jon u nog le, likôyôp inyu ngôs, li lama hee, u bat nwet.

Lama ni longe bi yé gwom bibaa. Ingéda u nkal le longe su, hala wee i su i, i tabé mbe. Ingéda u nkal le mut a nwo longe nyemb, hala wee a nwo bé béba nyemb.


Yaônde, 17 biôôm 1999
Nkam PONDI PONDI