LIBUA

LIBUA

Ingéda mut a mbôg mbén ndi loñ i kokse bé nye, hayen libua li ngwel nye. Libua li ngwel nye ni njel ini le jam jéé jokijo li nyon habé. Jon u nog le : mbam um i mbam, u sihla, wee u yé ni hikôm.

Hilôlômbi a bi yigle bés mambén. Mbén bisu yon i yé le : u je bañ bijek, u nyo bañ maog ma loñ i ñane we tigale u yila nkol i loñ i. Mbén yôhne ibaa yon i yé le : man Basaa a nlama bé nuñul biték gwéé mut a tabé man mee. Hilôlômbi a nkal le : U nol bañ.

Ingéda gwét bi nkaa kunde bi béé i loñ yés, UM NYOBE, DELANGE, MPUMA, ngomin KON ni bôt bape ba bi wo, bape ki inyule bon ba mee ba bi kéñ bé manola. I yé ntiik le biloñ bi, bi bôn le ba nti ngaa gwét, ba bi yônos likak jap ndi bon ba loñ kamalun bon ba bi tjél le i ngaa i, i pam i loñ Basaa. Inyu i boñ ni le libua lini li nyodi ni ki le makidig ma Pulasi ma yon bañ ni i njel ini le mintôô mi gwéé ki i loñ Basaa, Bati ni Mpôô, nyen hikii litén li loñ Bassa, Bati ni Mpôô li nlama naña matibla ma mbag inyu bijô gwap ni bat Hilôlômbi nwéhél. Maéya ni ndumb bi ntagbe ngélé yada. I mbus i nyen di mbat nwéhél kikii lem loñ ni kikii base. I nwéhél ini, loñ yosôna (matén ma Basaa, Bati ni Mpôô) yon i mbat yo.

Ndi ndôg Béa ba nlama bat nwéhél inyu nyemb DELANGE ni MPUMA. Hala wee ndôg Béa ba nlama bat YAKALAK ni ndôg Ngônd nwéhél.

Ndôg Nkéñ ba nlama bat nwéhél inyu nyemb ngomin Kon. Hala wee ndôg Nkéñ ba nlama bat lôg Sénd nwéhél.

Ndôg Njee ni ndôg Tindi ba nlama bat nwéhél inyu nyemb UM NYOBE. Hala wee ndôg Njee ni ndôg Tindi ba nlama bat lôg Ngônd nwéhél. Basôgôlsôgôl ba bi yigle bés masoohe ingéda ba bi pam i NGOG LITUBA.

Inyu bilôg bitata bi yé biloñ bipe, ba nsoohe ndigi masoohe ma basôgôlsôgôl ba gwééna i moo. Haana nyen bôt ba kôba ba bé mélés libua ingéda matjél ma nkuba. I mbus i mam mana nyen hikii litén li nlama jô ntôô wéé man. Me nyoñ bé ihéga. Ingéda Basông ba Nkuu a bi wo i gwét le loñ i nkat minkoñ. Ba bi jul nye i homa a bi wél Bajôp. Ndi litén li Ndôg Tjok inyu i ti nye lipém inyu nson wéé ba oo liaa jada mapubi le liaa li Basông yag mbai yada ba oo le NGOG Basông. I jam lini li bi bôña len mbôgôl ibaa nwii. Masoda ni nu a ntééda liada li Hilôlômbi ni bôt ba kôba. Masoohe basôgôlsôgôl ba bi yigle bés ingéda ba bi pam i NGOG LITUBA.

A nwet wem Hilôlômbi,

Me mbat we nwéhél inyu maboñog mem, mahoñol mem ni bipôdol gwem bibe,

Me nsoohe we le, u ti me ngui i yi gwélél mambén moñ ni i yi bog mam,

U kôm bañ me mbus tiga le me yôm, me yila i nkol, me yi habé me niñ i kunde inyu i sal ni memede ni ti we bibégés ni lipem bi kôli ni we,

U ti me yi ni pék yosôna kikii sômbôl yoñ inyu i boñ le, me yi le, wetama nyen u yé Hilôlômbi, liaa jem.

Yaônde, 16 maye sép 1999

Nkam Pondi Pondi

http://antoinepondipondi.blogspot.com